Vaarwel, Lady: afscheid van A Coruña en op huis aan.

hindernissen

Het vertrek uit A Coruña was met hindernissen. Nog niet goed en wel de haven uit of ze konden alweer terug. Het bevestiginsoog aan de wartel van het rolmechanisme van de stagfok was afgebroken. Toen ik rap het hele verhaal – uitvaren – omdraaien – boren van een nieuw gat – Zeger de mast in om de val op te pikken en meteen nog even een inspectie te doen – fok weer omhoog – aanspannen– had geschreven liep bij mij de website vast in het artikel. Ik kon er niets meer mee behalve deleten. Opnieuw dus, maar later, als ze nu écht vertrokken zijn. Dit is vooral ook even een testalinea om te kijken of alles weer normaal functioneert in de site. En dat doet het gelukkig.

Even recapituleren

reparatie

Vanmorgen om een uur of elf CEST zijn ze uitgevaren, en om half één lagen ze weer aan de steiger. met het eerder genoemde gebroken oog van de wartel. Het leek mogelijk om een provisorische maar denkelijk voldoende sterke reparatie uit te voeren. Hieronder de foto’s van het reparatieproces.

Toen de reparatie gedaan was zijn ze opnieuw vertrokken Ik doe gewoon aan geschiedsvervalsing en zet hieronder de fotoserie van het vertrek. Er zit dus een tijdsverschil tussen de foto’s en het uiteindelijke vertrek, maar dat mag de pret niet drukken. Eén van de foto’s toont de beroemde Torre de Hércules, de oude vuurtoren die stamt uit het begin van de tweede eeuw.

gemiddelden

Nu ze weer onderweg zijn heb ik even de berekeningen gemaakt. Dit waren de gemiddelden over het vorige deel van de reis:

• van 3 op 4 mei: gemiddelde snelheid 4,94 knopen
• van 4 op 5 mei: gemiddelde snelheid 5,58 knopen
• van 5 op 6 mei: gemiddelde snelheid 6,70 knopen
• van 6 op 7 mei: gemiddelde snelheid 7,32 knopen
• van 7 op 8 mei: gemiddelde snelheid 9,44 knopen (!)
• van 8 op 9 mei: gemiddelde snelheid 6,66 knopen, waarbij ik het laatste deel niet meer hem meeberekend

Als je daar een gemiddelde uit berekent kom je op 6,77 knopen. De afstand is rond de 950 NM, daar zouden ze bij dit gemiddelde dan 140 uur voor nodig hebben, en dat is een kleine 6 dagen. Voordat er nu iemand gaat roepen dat ze dan disdag aankomen even dit: in het Engels Kanaal kan van alles tegen zitten. Als je pech hebt en je krijgt tegenwind, dan kan het zomaar zijn dat ze er veel langer over gaan doen. Rekening mee houden dus en jezelf niet rijk rekenen.

zit niet mee

Het zit allemaal niet mee vandaag. De reparatie was gedaan, en de stagfok-wartel met een soort van dyneema talreep aan de val vastgemaakt. Maar de talreep kon de spannning niet aan en brak toen ze alweer weg waren. Ze hebben nu de stagfok aan dek gebonden en gaan op de genua door. De wind was in eerste instantie uitstekend en ze liepen tegen de tien knopen, nu zitten ze (tijdelijk?) in een rustiger gebied. We halen er maar weer eens even de Windy kaart bij. Daar zien we dat ze aan de rand van een blauw gebied zitten, en dat betekent minder wind. We kijken wel hoe zich dat verder ontwikkelt.

Morgen komt de positiekaart er weer bij, op dit moment waar A Coruña nog niet achter de horizon is verdwenen is dat nog niet zo relevant. Morgen verder.

update13 mei

De eerste middagpositie van dit laatste deel van de reis is binnen. Niet helemaal op de middag, maar om ca. 12.30 CEST. De positie staat alweer in de kaart, en we zien dat ze de laatste 22 uur 15 minuten 144 mijl hebben afgelegd, dat betekent een gemiddelde snelheid van 6,47 knopen. Nog zo’n 800 NM te gaan naar IJmuiden. Ongeveer, want ze varen niet in rechte lijn, en het kan meer worden (of zelfs iets minder) afhankelijk van de route die ze uiteindelijk varen.

Voor wie het even kwijt is: je kunt het kaartje zoomen en pannen, dus met het plusje inzoomen en het kaartje verslepen om een bepaald deel van de route in beeld te brengen. Gingen ze er gistermiddag als een speer van door met snelheden ruim boven de 8 knopen, ze kwamen al redelijk snel in een gebied met minder wind terecht.

wind gaat hoger invallen

Op dit moment hebben ze een mooie bij-de-windse koers, maar naarmate de dag en de avond vordert kun je zien dat de wind hoger gaat invallen en dat ze mogelijk de huidige koers van een graad of 17 niet kunnen vasthouden. Ze buigen dan wat oostelijker af. Maar als je op het rode pijltje linksonder klikt of tikt, dan zie je dat in de loop van vrijdagmorgen de wind weer gaat krimpen naar zuidwest. Ze kunnen dan de eventueel verloren hoogte weer goedmaken en tegen de tijd dat ze bij de aanloop van het Kanaal komen is de wind wat afgenomen en zuidwest en zelfs een poosje zuid wordt. Daarna wordt het weer meer, maar aangenomen dat ze zaterdagmorgen het Kanaal in zijn gedraaid wordt de wind over de rest van de route tot aan het Nauw van Calais west-zuidwest, mooier kan niet. Daarna ligt nog wat te ver weg voor een betrouwbare inschatting, dus daar wacht ik nog even mee.

golven

Tenslotte moeten we ook nog even naar de golven kijken. De Golf van Biskaje is daar berucht om, maar als we het golvenkaartje van Windy erbij pakken, dan zien we dat er wel een depressie aankomt, maar tegen die tijd dat de hoge zeegang het midden van de Golf van Biskaje bereikt zijn de mannen het Kanaal al ingeslipt.

Ze zijn van plan dichter bij de Engelse dan bij de Franse kust te varen, en op het kaartje kun je zien dat ze dan wat minder hoge golven krijgen. Tegen de tijd dat de vervelende zeegang van de depressie het Kanaal bereikt zijn de mannen er waarschijnlijk aan de oostkant alweer uit!. We volgen het op de voet, morgen verder.

update 13 mei 17.30. Nog een keer!

Zouden ze het aan boord weten? Dat we de oversteek van de Golf van Biskaje toch wat spannend vinden? En zouden ze daarom maar een keertje extra op de knop gedrukt hebben? Wie zal het zeggen. Hoe het ook zij: er komt weer een positie binnen, die van rond vijf uur vanmiddag CEST. Hij staat alweer in de kaart, natuurlijk. Sinds de vorige positie 34 mijl afgelegd in 4,5 uur, toch mooi een gemiddelde van 7,55 knopen. Heel keurig, vooral als je ziet dat ze aan de wind varen. Kijk maar op de Windy kaart hieronder. En de koerswijziging naar het oosten, die ik eerder vandaag voorzag, is nog niet aan de orde. Wel kun je zien dat als ze nog wat noordelijker komen de wind nog wat hoger gaat invallen.

We zullen bij de volgende positie kunnen zien of ze de huidige koers nog kunnen bezeilen. Voorlopig koersen ze zo ongeveer op de Scilly Eilanden af, een prachtige koers, waarmee ze ruim om de punt van Bretagne heen kunnen. De actuele golfhoogte op hun positie is volgens Windy 2,40 meter. Dat lijkt natuurlijk heel veel maar ze zitten niet op het IJsselmeer, waar 2,4 meter een drama zou zijn.

update 14 mei: de golf achter de rug!

Vanmorgen om 10 uur (dat is 11 uur CEST) kreeg ik een mailtje. Van Sven. Weten jullie nog? Vriend van Zeger die had aangeboden om Baleine’s AIS via de satelliet te volgen, omdat hij voor zijn werk bij een rederij toegang heeft tot dit soort gegevens. Meteen los van de kade in Bermuda lukte dat al niet, en via de satelliet is het nooit gelukt om het signaal op te vangen. Tot vanmorgen. De mail meldde: ‘En toen had ik beeld!” Met twee afbeeldingen erbij van de MarineTraffic satelliet informatie. Ik zet ze er maar even bij.

Op het linkse kaartje zien we in een groene baan de afgelegde route. Die klope niet, zoals ik jullie zo zal verraden. Rechts zie je de positie en de wind ingetekend. Dat is heel fijn, want ze kunnen op een bij-de-windse koers het Kanaal indraaien en richting Plymouth varen. Ze steken daarbij de verkeersstromen over – ik weet even niet of daar ook een TSS zit (Annelies?) want die horen ze haaks over te steken, maar eenmaal door de verkeersstromen heen gaan ze daaraan evenwijdig verder, maar aan de Engelse kant.

Ik heb snel even Elly, Annelies en Mia ingelicht, en toen moesten we even de deur uit. Ik zat al bijna in de auto toen de telefoon ging: Zeger via de Satelliettelefoon. Om te melden dat ze veilig de Golf van Biskaje over waren. Erg attent, ik denk dat ze aan boord wel weten dat iedereen hier op de wal een heilig ontzag voor Biskaje heeft en dat die haar reputatie niet voor niets heeft. Maar hij wilde ook ‘aan de redactie even melden dat we heel snel over de Golf gevaren zijn’. Waarvan Akte. Waar een normaal jacht toch wel een dag of 3 à 4 rekent om van Falmouth naar A Coruña te komen, of omgekeerd, hebben de mannen er maar twee dagen over gedaan. Weliswaar niet helemaal naar Falmouth maar dat mag de pret absoluut niet drukken.

Om zijn argument kracht bij te zetten komt er op dat moment ook de middagpositie van de tracker binnen. Ik kon niet meteen de update schrijven, maar ik heb hem wel meteen doorgeseind naar Commandersweather hoewel er voor hen nu niet zo veel meer te routeren valt. Want veel te kiezen is er niet: door het Kanaal of door het Kanaal. Of natuurlijk boven Schotland langs. Maar dat lijkt me niet zo handig. Ook de middagpositie staat natuurlijk al in het kaartje.

Zeger meldt dat de windschift die ik gisteren al verwachtte inderdaad kwam, hij viel noordelijker in zodat ze normaal gesproken hadden moeten afvallen, maar omdat hij ook inkakte hebben ze een aantal uren gemotord en de koers op Noord gezet. Zo hebben ze voldoende hoogte gewonnen om nu aan de wind en bij de wind het Kanaal binnen te varen. Die koerswijziging is dus op de groene AIS lijn niet te zien. Maar het kan zijn dat de positie van het eerste satellietsignaal verbonden wordt met de positie van het laatst ontvangen signaal en dat was dus zo’n mijl of 35 boven A Coruña.

Als we naar het Windy kaartje van nu kijken, dan zien we ook dat de wind niet meer noordwest is, maar naar zuidwest is gekrompen, als voorbode voor de volgende oceaandepressie die eraan komt. Hij is ook flink afgezwakt, en ik hoor van Elly dat ze motoren. Dat gaat niet zo snel, maar we horen het later wel, als ze binnen bereik van de telefoonnetten komen. De nieuwe depressie is wel goed nieuws: de oostelijke wind die nu nog in het Kanaal te vinden is wordt straks door de depressie weggeduwd en ze kunnen waarsschijnlijk met een stijve bries tot onder in de Noordzee komen. We houden het nauwlettend in de gaten.

Als je naar de Windy-kaartjes kijkt, hou dan wel in je achterhoofd dat het ingebedde live-kaartjes zijn. Als ik dus schrijf dat de wind west is en jij ziet dat hij oost is, dan ligt dat niet aan mijn discutabele gebrek aan verstand, maar aan het feit dat de kaartjes de situatie van het moment aangeven, en dat is morgen dus niet meer het moment waarop ik de update schrijf.

Een korte controle van de land-based Marinetraffic leert dat ze nog steeds buiten bereik van de landzenders zijn. Het kan zijn dat we later op de dag, of, waarschijnlijk, ergens vanavond, een landsignaal te zien krijgen. Maar ik vermoed dat ze eerder dan de AIS al verbinding kunnen maken met het mobiele telefoonnetwerk. Bedenk wel dat de breedte van de mond van het Kanaal bedrieglijk is: vanaf de laatste positie naar Plymouth is het toch al gauw 100 mijl, en daarvan moeten ze er toch echt wel een stuk of 60 afleggen voordat er een kans os op het AIS signaal. Hoe dan ook, de tijd van lange radiostiltes zal nu wel voorbij zijn, net als een van de meest onheilspellende delen van het traject. Morgen verder, of eerder als er wat te melden valt.

update 15 mei 10.15, Lime Bay

Vanmorgen stuurde Sven weer een screenshot van de satellietgebaseerde AIS, en we zien Baleine ten oosten van Start Point, voor de Lime Bay. Ze hebben weer goede wind en de snelheid is weer 7,5 tot 8 knopen. Af en toe zijn ze ook op de land-based AIS kaartjes te zien, maar door de ‘diepte’ van de Lime Bay zijn ze nu weer buiten bereik. Ze zullen de hele dag wel in en uit bereik schieten. Ik had vermoed dat er wel telefoonverbinding zou komen, maar die is er tot nu toe niet. Ze zitten kenneijk toch wat verder uit de kust dan het bereik van de zenders van het mobiele net. Naarmate het Kanaal smaller wordt zullen ze wel een keertje bereik krijgen,

Het Windy-kaartje laat beter zien waar ze nu ongeveer zitten, ik heb de ‘prikker’ er wel ingegokt, maar ik zal er niet veel naast zitten. Straks met de middagpositie weten we het precies.

Update 15 mei met middagpositie

Het gaat goed. We krijgen een middagpositie binnen en die staat zoals het hoort alweer in de kaart. Ze hebben op dit moment het tij mee, dat is in het Kanaal natuurlijk een extra element waarmee je geducht rekening moet houden. Ze zijn regelmatig in het bereik van het telefoonnet nu, en ondanks de Brexit vertelde Zeger, toen hij belde, dat hij voor Engeland nog geen extra roamingkosten hoeft te betalen. Dus de communicatie wordt een stuk makkelijker en regelmatigeer nu. In het kaartje kun je zien dat ze Portland Bill nu achterlijker dan dwars hebben. Zeger stuurt een foto, maar het is te heiig en er is nieets van te zien.

Voorzichtige inschattingen wijzen op aankomst maandagochtend in alle vroegte. Maar er kan nog van alles gebeuren dus we houden nog wat slagen om de arm.

Update 16 mei. Welkom op het Oostelijk Halfrond

Vannacht stuurde Herman om half twee mijn tijd, half drie CEST, een nieuwe positie: om de overgang van het Westelijk naar het Oostelijk halfrond te markeren. Het is een mijlpaal, voorzover je op zee paaltjes kunt slaan. Prima gedaan, en het schiet lekker op. Eerder gisteravond via de chat gezellig een tijdje met Zeger gebabbeld, hij was wacht-te-kooi maar kon niet slapen, en hij had wel een mobiel signaal. Hij stuurde even twee prachtige foto’s van de vallende avond in het Kanaal. Hoewel je kunt zien dat de oceaandeining hier ontbreekt, zie je toch nog misselijke kuilen, en ze hadden op dat moment weer 25 knopen wind. Mogelijk een wind-tegen-tij situatie. Zeger vertelde dat het een prachtige avond was, maar stervenskoud.

Zeger vertelde ook dat Jan en Herman wat moeite hebben met mijn berekende gemiddelde snelheden. Tja. Ik weet ook wel dat het leuker is om te kunnen vertellen dat je gemiddelde altijd boven tien knopen ligt. En dat jouw boot de snelste is van allemaal. Dat willen we allemáál wel. Maar met mijn excuses, heren, de rekensommen liegen niet. En mag ik jullie er fijntjes aan herinneren dat mijn ETA’s tot nu toe steeds een dag of twee later lagen dan die van Jan, maar dat de mijne bleken te kloppen. En ja, natuurlijk vaar je nooit in een rechte lijn, en natuurlijk beïnvloedt dat de berekende snelheid, maar ook al vaar je 15 knopen zigzag, het brengt je niet eerder waar je wezen moet. En daar dienen mijn berekeningen voor. Niet om reclame te maken voor de snelheid van de boot. En nog even dit: de snelheid die een log aangeeft is in mijn ogen altijd verdacht. Niemand calibreert zijn log te laag, want dat is een deprimerende aanblik, en te hoog? Niet handig voor navigatiedoeleinden, maar wel gezelliger om naar de kijken. GPS snelheden zijn niet handig om mee te willen pochen, want iedereen zal roepen: had je zeker stroom mee! Maar ze zijn wel handig om uit te rekenen wanneer je ergens zult aankomen.

En voordat er iemand begint te roepen dat ze met wel 15 knopen door het Nauw van Calais scheuren heb ik hier een getuige à charge: een AIS plaatje waarin ze te zien zijn recht onder Folkestone met de duizelingwekkende snelheid van wel 3,6 knopen.

Flauw natuurlijk, waarschijnlijk een gierend tij tegen en mogelijk ook niet veel wind. Genoeg getreiterd. Natuurlijk weten we dat de Baleine een snel jacht is, en dat mag met haar lengte natuurlijk ook wel. Waar de gemiddelde toerzeiler dolgelukkig is met alles meer dan 5 knopen zien we hier gemiddelden die toch echt belangrijk hoger liggen. Zonder dat kom je ook niet in twee dagen over de golf van Biskaje, zeker niet als je de motor niet op vol vermogen kunt draaien wegens de ontbrekende turbo. De komende twee uur kunnen we de mannen verwelkomen op de Noordzee. De wind lijkt voorlopig keurig Zuidwest 4, zo te zien, een feestje voor wie naar het noordoosten wil.

update 16 mei, middagpositie en route naar huis

De middagpositie laat onze mannen zien recht voor Dover, en intussen kun je op de AIS kaartjes zien dat ze South Goodwin alweer dwars hebben.

Zeger heeft zojuist de posities van de 7 waypoints over de Noordzee doorgegeven, en die heb ik in de kaart gezet. Zeger dacht dat het flink om is, maar uiteindelijk blijkt zijn berekende route 148 NM te zijn, en de rechtstreekse afstand tussen de middagpositie en IJmuiden is 144 mijl

We blijven ze volgen. De afstand naar IJmuiden wordt wat lastig om in mijlen uit te drukken, omdat ze met een ‘dogleg’ gaan varen, eerst aan de Britse kant noordwaarts en dan ter hoogte van Noord Hinder oversteken naar de Nederlandse kust. Thuisfront: ga je jas maar vast aantrekken.

Update 16 mei, 13.10 CEST: scharrelkip

We kregen de middagpositie door, en die staat zoals gewoonlijk weer in de kaart, die ik hieronder ook weer een keertje neerzet, voor het gemak. Ik doe dat omdat Zeger een zevental wayponts heeft doorgegeven, die nu ook in het kaartje staan. Het wordt toch anders dan ‘bij Noordhinder oversteken’. Hij kondigde aan dat ze als een scharrelkip over de Noordzee zouden gaan, rekening houdend met de wind en met de windmolenparken. Als je in het kaartje kijkt zie je dat dat scharrelen wel meevalt.

Het bovenstaande kaartje is een ander dan de kaartjes met alle posities vanaf het Amerikaanse continent. Dat kaartje staat hoger in dit verhaal, en dat laat ik intact ‘voor later’. dit is een kopie ervan, ik heb er alle posities van het Westelijk Halfrond uitgehaald om een wat beter overzicht te krijgen.

We horen net dat ze de Goodwin-cardinaal (South Goodwin?) achterlijker dan dwars hebben en ze zwaaien nog een keer naar de White Cliffs of Dover. (weinig blue skies over the white cliffs of Dover).

De afstand die Zeger door OpenCPN heeft laten berekenen is 148 mijl. Als ik mijn simpele Google Maps de afstand tussen de laatste middagpositie en waypoint IJmuiden laat berekenen in rechte lijn, dan komt die op 144 mijl. Het verschil valt dus mee, plus, Zeger heeft de berekening alweer wat later dan de middag doorgevoerd, dus dat scheelt een paar mijl. Als we nu voorzichtig gaan rekenen komen we toch niet op zo’n onchristelijke ETA uit, maar wat comfortabeler morgen midden op de dag. Dat hangt van de wind af, natuurlijk, maar we horen net dat het alweer 20+ knopen waait. Het tij is ook op zijn eind, want de snelheid ligt nu rond de 8 knopen. In het gemiddelde blijft daar natuurlijk maar 7.5 van over. Of zo. Als dat zo is moeten we van nu nog zo’n 19 uur rekenen voor aankomst. Dat betekent om 7 uur tussen de pieren van IJmuiden morgenochtend. Als de snelheid lager uitvalt, bijvoorbeeld 7 knopen, dan wordt dat rond 9 uur. Maar de laatste dagen lag de gemiddelde snelheid steeds rond 7,5 knoop, dus ga er maar van uit dat jullie morgen vroeg uit de veren moeten. Of anders tentje op de pier misschien? De laatste loodjes. We hopen dat ze niet zo zwaar zijn.

Update 16 mei 20.00 uur: video van tweede etappe online

De mannen zijn weer buiten bereik. Zeger heeft nog een SMS gestuurd dat ze waypoint twee voorbij waren, en nu is het even stil. Ik ben zelf druk geweest: de video van de oversteek van Horta naar A Coruña staat online. Ik had geen zin in het tegelijk uitzoeken (en uit elkaar houden) van twee series foto’s en video’s, dus deze video moest echt klaar voordat ze in IJmuiden zijn aangekomen en de volgende batch op me af komt.

Geluid aan, op ‘volledig scherm zetten, ga er voor zitten en geniet mee!

Update 17 mei, 11.00 CEST: aangekomen in IJmuiden

Jammer genoeg laat de AIS het op het laatste moment toch nog weer even flink afweten. Pas vlak buiten de pieren versprong de positie van North Foreland naar vlak buiten de pieren. Hoe dan ook, ‘as I write’ loopt de Baleine binnen in de haven van IJmuiden. Er is een klein ontvangstcomité aanwezig die later vandaag zeker voor de nodige foto’s zullen zorgen. Jammer genoeg hebben ze vannacht urenlang moeten motoren wegens gebrek aan wind en het is een grijze natte dag. Typisch Nederlands weer.

Jullie hebben naast de foto’s van de aankomst nog een video van de laatste etappe tegoed. Kan even duren want mijn oogjes zijn wat vierkant geworden de laatste dagen. Maar beloofd is beloofd. Hier even het bewijsstuk van de trage AIS:

Intussen is de kaart ook weer bijgewerkt, met de positie van vanmorgen 10.46 uur CEST: aankomst tussen de pieren van IJmuiden. Goed gedaan! En de eerste foto’s staan onlnine. Later meer foto’s en wat dies meer zei, en een terugblik op afgelopen nacht die qua communicatie rommelig verliep. Ik ga niet steeds berichten meer sturen als er iets bijkomt, gewoon zelf af en toe even komen kijken. Sommige mensen beginnen al die mailtjes irritant te vinden.